Яшь галимнәр: фән теле – инглиз теле, ләкин башта туган телдә белем алу кирәк

 Азатлык белән сөйләшкән яшь галимнәр инглиз теле бар дөньяда фән теленә әверелде, әмма бала фәнне ана телендә өйрәнә башларга тиеш ди.

Азатлыкның чираттагы "Татарча подкаст"ында тел һәм фән, милли университетка ихтыяҗ, фәнне популярлаштыру турында сөйләштек. Канададан химия фәннәре докторы (PhD) Әмир Хәбибуллин һәм Казаннан физика-математика фәннәре кандидаты Камил Һадиев белән татар телендә математика, физика, химия була аламы дип фикерләштек.

зләре турында

Камил Һадиев 7нче сыйныфка кадәр Казанның татар гимназияләрендә укыган, аннары 8нче сыйныфтан башлап 131нче физика-математика лицеенда укыган һәм Казан федераль университетын тәмамлаган. Ул хезмәт куйган төп өлкә – квантлы информатика. КФУда фән белән шөгыльләнә, укыта һәм Казанның IT-лицеенда дәресләр бирә, информатика олимпиадаларына әзерли.

Әмир Хәбибуллин Казанда үсеп Казан дәүләт университетын тәмамлаган. Яшь галим буларак АКШка китеп, анда PhD дәрәҗәсе алган. Укып бетергәч Питтсбургтагы Карнеги Меллон университетында өлкән фәнни хезмәткәр булып эшләгән, аннан соң шул ук эшкә Канададагы Торонто университетына күчкән. Соңыннан инде бөтен университетлардан китеп, сәүдәгә корылган ширкәттә химик булып эшкә урнашкан, хәзерге вакытта шунда эшли.

Ничек һәм ни өчен фәнгә кереп киткәннәр

Камил Һадиев
Камил Һадиев

Камилнең әтисе – математик Равил Һадиев һәм аның йогынтысы зур була. Камил тугыз ел программист булып эшләгән, ләкин моның үзенә кызык түгеллеген аңлаган. Күбрәк фән белән шөгыльләнергә теләгән. Зур ширкәтләрдә, әлбәттә, акча күбрәк, ләкин фәндә яңа әйберләр уйлап чыгару күпкә кызыграк ди Камил.

Әмирнең әнисе – химия укытучысы, ул бу фән белән мәктәптән үк кызыксынган. Әмир өчен дә фәннең иң кызыклы ягы – ачышлар ясый алу мөмкинлеге. Университеттан китсә дә, химия ширкәтендәге эшчәнлегенең күп өлеше шулай ук уйлап табуга багышлана. Ә Казандагы "Оргсинтез"да эшләү аны кызыксындырмаган, чөнки "йомшак кына әйткәндә, биредә фәнни үсеш аз дәрәҗәдә", андагы эшнең 90 проценты – булган процессларны куллану һәм кабатлап бару гына ди галим.

Кайсы телне фән өйрәнү теле дип саныйлар

Камил университетта бөтен фәннәр урыс телендә укытыла, ләкин башка галимнәр белән арлашканда, фәнни мәкаләләр уку өчен инглиз теле кирәк ди. Камилнең татар телендә саф сөйләшүче аспиранты бар икән, ләкин "аның белән татарча сөйләшкәндә дә, терминнарны барыбер инглиз телендә кулланабыз. Аралашканда сүзләрнең 20-30 проценты инглиз телендә була", ди.

Әмир Хәбибуллин
Әмир Хәбибуллин

Әмир дә моның белән килешә һәм урыс теле генә түгел, хәтта традицион фән теле булып саналган алман теле дә бүген икенче планга күчеп бара ди. Нәрсә дә булса уйлап чыгару – эшнең башы гына, аны дөньяга тарату өчен, мәкаләләр, китаплар бастыру өчен инглиз теле кирәк ди Әмир. Хәзер Германиядә укыган аспирантлар диссертацияләрне инглиз телендә язуын да әйтә ул.

Татар галиме яман шештән дару уйлап тапса да, татар теле фән теленә әйләнә алмыймы?

Әмир сүзләренчә, әгәр бу ачыш турында инглиз телендә бер мәкалә дә чыкмый икән, аның хакында берни белмәячәкләр. "Бу начар түгел, аралашуны җиңеләйтү – фәндә иң мөһим әйберләрнең берсе. Бу профессиональ фәнгә кагыла. Ә инде балаларны укыту, фән турында популяр видеолар, китапларны бөтен җирле телләрдә дә чыгарып була", ди ул.

https://www.azatliq.org/a/31240594.html

Комментарии  

0 #5 Orlando 02.12.2023 03:11
Pretty! This has been a really wonderful article. Thank you for
providing these details.

my webpage - ketoconazole indicación en venta en Colombia: http://www.clean-ace8.com/bbs/board.php?bo_table=free&wr_id=105293
Цитировать
0 #4 Nelle 17.09.2023 16:57
This paragraph will assist the internet users for creating new
weblog or even a blog from start to end.

Feel free to surf to my blog post; betrouwbare aankoop van flutine
in Peru: http://k-vsa.org/bbs/board.php?bo_table=free&wr_id=120269
Цитировать
0 #3 Marilyn 29.03.2023 00:00
Hello there! Do you know if they make any plugins to protect against hackers?

I'm kinda paranoid about losing everything I've worked hard on. Any
suggestions?

Feel free to visit my homepage ... Massage
Gun: https://consuelovita.it/experience-ultimate-relaxation-with-the-toloco-massage-gun-the-upgraded-brushless-massager
Цитировать
0 #2 Charolette 19.03.2023 20:42
natural supplements for women's fitness
plant-based women's supplements
hormone-balancing supplements in europe without a prescription
low-cost natural hormone therapy

my homepage ... Jeanne: https://www.icukinsurance.co.uk/forums/users/abbiebaldwinson/
Цитировать
0 #1 Francisco 16.09.2022 07:05
Kaliteli seksin adresinde kesintisiz Türkçe Altyazılı porno izle.
Tüm Pornoları Gör Youjizz Terk Edilen Küçük Fahişe
Önüne İlk Gelene Veriyor Üvey Anne Masanın Altına
Sıkışınca Üvey Oğlu Yardım Ediyor Yetişkin Ruhuyla Sex Yapan Sarışın Sürtük Kendinden Geçti Üvey Kardeş Üvey Kız Kardeşini Siken Yardımsever Abi Altyazılı
Zorla.

Stop by my web site - dahili aile mouth dudaklar kadın egemenliği: https://cattolica5stelle.it/u3pnua0snl6
Цитировать

Добавить комментарий




ЛЕГЕНДЫ ТАТАРСКОЙ ЭСТРАДЫ


HABEPX